🥉 Zastrzyk W Udo Testosteron

12. Jak ocenić skuteczność zastrzyku w udo psa i w razie potrzeby skorygować. Aby ocenić skuteczność zastrzyku w udo psa i dokonać niezbędnych korekt, ważne jest, aby przestrzegać dokładnej procedury. Poniżej znajdują się zalecane kroki: 1. Obserwuj reakcję psa: Po podaniu zastrzyku w udo bardzo ważna jest obserwacja reakcji psa. Changes in erections/ejaculations may require up to 6 months. Effects on quality of life manifest within 3–4 weeks, but maximum benefits take longer. Effects on depressive mood become detectable after 3–6 weeks with a maximum after 18–30 weeks. Effects on erythropoiesis are evident at 3 months, peaking at 9–12 months. The diagnostic approach to hypogonadism is illustrated in Figure 1. Normal values for testosterone levels vary among different sources ( 2, 11, 12 ). The most common cutoff transitioning from normal to low ranges from 280 ng/dL to 320 ng/dL; the guidelines recommend using 300 ng/dL as the cutoff ( 11 ). dest001. Początkujący. Szacuny 0 Napisanych postów 13 Na forum 14 lat Przeczytanych tematów 304. Czy igła 0,6 25mm nie będzie za krótka do wbijania susty i deki w udo? Dodam że mam b słabo zatłuszczone uda ale z drugiej strony nie chce ryzykować że towar pójdzie sie je**ć. Nutlove Coco Crunch 500g. CENA: 29,99 zł. Testosterone and the heart. March 1, 2010. Forget clothes. In a very real sense, testosterone makes the man. It is responsible for the deep voice, increased muscle mass, and strong bones that characterize the gender. It stimulates the production of red blood cells by the bone marrow. The hormone also has crucial, if incompletely understood witAM wszystkich wczoraj zrobilem zastrzyk testosteron propinat w udo i strasznie boli noga. praktycznie ciezko jest sie poruszac czy to jest normalne ?gdzie moglem popelnic blad ?wczesniej jak wbijalem tescia prolo i omke w barki to niemialem nigdy takiego problemu. Tłumaczenia w kontekście hasła "przez zastrzyk" z polskiego na angielski od Reverso Context: L. mając na uwadze, że dnia 23 września Teresa Lewis została stracona w USA przez zastrzyk pomimo tego, że była ona na granicy upośledzenia umysłowego, Testosterone Cypionate at one point was very common within the United States, but with the mass hysteria and anti-anabolic steroid sentiment leading to the legislation of these substances in testosteron propionat zastrzyk the last decade of the 21 st century, it has become very difficult to buy Testosterone Cypionate of US origin. cze chce wlasnie zrobic pierwszy zastrzyk w udo bo z poslada juz sitko sie zrobilo ,boje sie ze jak cos bede pil to wyleci ze mnie przez te dziurwe poslady jak gleboko wkluc igle w udo? Odpowiedzi: 43 Ilość wyświetleń: 20000 Data: 2008-12-05 10:58:23 Liczba szacunów: 13 zgBw36. Terapia hormonalna jest jedną z najczęściej stosowanych interwencji medycznych mających zmniejszyć dysforię płciową. Przez zmianę poziomu hormonów płciowych doprowadza ona z czasem do zmian w obrębie cech płciowych naszego ciała. Z tego artykułu dowiesz się wszystkich podstawowych informacji na temat tego, jak maskulinizująca terapia hormonalna wygląda w praktyce. Jakich efektów możesz się spodziewać Skrócony opis zmian razem ze spodziewanym okresem ich zajścia można znaleźć w tabelce opracowanej przez WPATH: Kolor Rodzaj zmian Czerwony Zmiany są trwałe. Fioletowy Zmiany mogą być trwałe, im dużej trwa terapia hormonalna tym bardziej prawdopodobne, że takie będą Zielony Zmiany utrzymują się w trakcie terapii, cofają się po odstawieniu testosteronu Niebieski HRT jest znaczącym czynnikiem, ale zależą też od indywidualnych działań danej osoby Zmiany psychologiczne Terapia hormonalna wymaga czasu, więc początki będą charakteryzować się jedynie pomniejszymi zmianami fizycznymi. Część trans mężczyzn doznaje jednak zmian w obrębie samopoczucia i zdrowia psychicznego - poprawia się kontakt z własnymi emocjami, momenty dysocjacji stają się rzadsze, w głowie robi się jaśniej, znika ociężałość myślenia. Inne osoby mogą nie odnotować żadnych szczególnych zmian emocjonalnych, a u jeszcze innej grupy efekty te mogą być mniej pozytywne i wiązać się z większymi wahaniami nastroju. W dłuższej perspektywie czasowej maskulinizująca terapia hormonalna nie ma jednak negatywnego wpływu na samopoczucie czy stabilność emocjonalną, wprost przeciwnie. Część osób obawia się, że maskulinizująca terapia hormonalna zmieni w jakiś sposób ich charakter, sprawi że będą bardziej skłonni do agresji czy przemocy. Badania nie potwierdzają jednak zachodzenia tego typu zmian psychologicznych powiązanych z podwyższeniem poziomu Nie wyklucza to zajścia zmian w zachowaniu, natomiast mogą one być powiązane ze samostereotypizowaniem („jestem mężczyzną, więc muszę zachowywać się po męsku”), czy zmianami w społecznym statusie („jestem odbierany jako mężczyzna, więc mogę pozwolić sobie na więcej”). Genitalia Długość łechtaczki może zwiększyć się aż do 4-5cm. Swoim kształtem często zaczyna przypominać mikropenis, co może przełożyć się na nowe możliwości w zakresie masturbacji i seksu oralnego. W czasie wzrostu łechtaczka może stać się bardzo wrażliwa i wszelkie przypadkowe otarcia, czy dotyk tkaniny mogą sprawiać nieprzyjemne odczucia czy ból. Bardzo intensywny ból, czy taki, który utrzymuje się dłużej niż kilka miesięcy po rozpoczęciu terapii, nie jest jednak typowym objawem i powinien zostać skonsultowany z lekarzem. Subtelniejsze zmiany mogą zajść w obrębie całości genitaliów. Zmianie może ulec smak i zapach, w czasie seksu łatwiej może dochodzić do obtarć i zadrapań, stąd wskazane może być stosowanie lubrykantu. Wiele osób doznaje również zmian w zakresie tego, jak odczuwany jest dotyk, a także sam orgazm. Ilustracje przedstawiające przykładowy wygląd zmian łechtaczki można znaleźć tutaj. Rozkład tkanki tłuszczowej Dystrybucja tkanki tłuszczowej w ciele będzie zmieniać się z typowo kobiecej (tłuszcz na pośladkach i biodrach) w stronę typowo męskiej (tłuszcz na brzuchu). Będzie miało to przełożenie na zmianę całości sylwetki, w tym zmniejszenie wcięcia w talii. Są to jedne z wolniej zachodzących zmian i najczęściej wymagają dłuższego czasu, by móc zaobserwować ich efekty, szczególnie u szczuplejszych osób. Przyjmuje się, że po upływie około 3-5 lat możemy mówić o dojściu do końcowego stanu. W przyśpieszeniu zachodzenia zmian w obrębie sylwetki pomagać mogą regularne ćwiczenia. Dane dotyczące zmian w tkance tłuszczowej po 12 miesiącach maskulinizującej terapii hormonalnej Beztłuszczowa masa ciała to określenie na wszystko, co nie jest masą tłuszczową, więc między innymi kości, ścięgna, czy mięśnie. WHR - ang. waist-hip ratio, stosunek obwodu talii do obwodu bioder. Zamieszczone infografiki są zaczerpnięte z artykułu „Changes in regional body fat, lean body mass and body shape in trans persons using cross-sex hormonal therapy: results from a multicenter prospective study"2 i zostały przez nas przetłumaczone. Głos Terapia hormonalna powoduje mutację, czyli zmiany w obrębie krtani i fałdów głosowych powodujące trwałe obniżenie wysokości głosu. U zdecydowanej większości osób terapia hormonalna wystarcza do tego, aby głos stał się nieodróżnialny od głosu cis mężczyzn. Rozwój krtani może przełożyć się na pojawienie się widocznego jabłka Adama, choć zachodzi to tylko u niektórych osób. Osoby nadal nieusatysfakcjonowane zmianami w obrębie głosu mogą skorzystać z terapii głosowej u foniatry, która może pomóc im zrealizować swoje cele w tym obszarze (choć oczywiście głos nie jest z gumy i ma swoje ograniczenia). Owłosienie Włosy na ciele mogą zacząć rosnąć… wszędzie. Jest to częsty powód zaskoczenia dla osób zaczynających terapię hormonalną, nie spodziewających pojawienia się włosów na pośladkach, rękach, nogach, brzuchu, czy klatce piersiowej. Oczywiście, tak samo jak w przypadku cis mężczyzn, intensywność owłosienia będzie znacząco różnić się od osoby do osoby, warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że istnieje szansa, że tych włosów będzie dużo. Włosy staną się też ciemniejsze, dłuższe i bardziej wyraźne, będą też szybciej odrastać po depilacji. Dotyczy to też zarostu, który jednak przeważnie rośnie znacząco wolniej niż owłosienie reszty ciała. W pierwszych kilku-kilkunastu miesiącach najczęściej przybiera postać wąsa oraz meszku na brodzie. W dłuższej, wieloletniej perspektywie czasowej może rozwinąć się w okazałą brodę, choć ponownie występuje znacząca różnorodność efektów między różnymi osobami. Osoby chcące przyśpieszyć rozwój zarostu mogą korzystać z preparatów zawierających minoksydyl. Informacje na temat stosowania minoksydylu i jego efektów Stosowanie preparatów zawierających minoksydyl może pozytywnie wpłynąć na rozwój Do zaobserwowania skutków minoksydylu często potrzebne jest parę miesięcy jego stosowania i nie należy spodziewać się tu cudownego wyrośnięcia brody tam, gdzie wcześniej była goła skóra. Może jednak wspomagać wzrost włosów i przy długotrwałym użyciu przełożyć się na bardziej gęsty zarost. Informacje dotyczące trwałości zarostu po odstawieniu minoksydylu są ograniczone — nie było to badane, a anegdotyczne dane mówią zarówno o wypadaniu, jak i utrzymaniu się nowych włosów przy stosowaniu dłuższym niż 12 miesięcy. Gęstsze włosy mogą pojawiać się również w innych częściach ciała, poza miejscem aplikacji. Do efektów ubocznych należą problemy skórne w miejscu aplikacji (wysuszenie skóry, trądzik, zaczerwienienie, wysypka). Minoksydyl również powodować lekki spadek ciśnienia krwi, ale może to stanowić problem tylko dla osób już mających problemy na tym tle. Minoksydyl jest wysoce toksyczny dla zwierząt i przy przypadkowej konsumpcji (zlizanie z twarzy, czy z poduszki) może być dla nich śmiertelny: posiadacze zwierzaków powinni zachować daleko idącą ostrożność w tym zakresie. Minoksydyl najlepsze efekty przyniesie po rozpoczęciu terapii hormonalnej. Stosowany przed testosteronem również spowoduje wzrost włosów4, ale będą one miały postać meszku i ciemniejszych włosków i nie rozwiną się w pełną brodę. Dla części osób może to być nadal pożądane, ze względu na polepszenie passingu. Efekty stosowania minoksydylu przed testosteronem można obejrzeć na zdjęciach poniżej lub wyszukując w Internecie frazy kluczowe „minoxidil pre-T". Włosy uzyskane w ten sposób nie są trwałe, więc po zaprzestaniu leczenia powinny z czasem wypaść. Efekty kilkumiesięcznego stosowania minoksydylu u transpłciowego nastolatka: Źródło: Case Report: Successful Use of Minoxidil to Promote Facial Hair Growth in an Adolescent Transgender Male, Kenneth C. Pang, Thomas P. Nguyen, Rita Upreti, 2021 UWAGA: minoksydyl jest na ten moment jedynym istniejącym preparatem o potwierdzonym pozytywnym działaniu na zarost. Środki na porost brody pozbawione minoksydylu są stratą czasu i pieniędzy. Menstruacja Terapia hormonalna zatrzymuje menstruację, najczęściej w ciągu pierwszych 6 miesięcy od jej rozpoczęcia. W niektórych przypadkach może utrzymywać się dłużej, co najczęściej wynika z niedostatecznie wysokiego poziomu testosteronu - w takich przypadkach należy zbadać poziom hormonów we krwi i skonsultować się z endokrynologiem. U niektórych osób zdarzają się pojedyncze epizody nawrotu menstruacji nawet po dłuższym okresie stosowania testosteronu. W większości przypadków ustępują one po 1 miesiącu,5 jeśli powrót jest dłuższy może oznaczać to zbyt niski poziom testosteronu lub problemy ginekologiczne. U osób, u których przed rozpoczęciem terapii hormonalnej występowały problemy związane z menstruacją (nieregularny cykl, obfite krwawienie) zaleca się rozpoznanie ich przyczyny przed/równocześnie z rozpoczęciem terapii hormonalnej. W zależności od dokładnej diagnozy, mogą one utrudniać zatrzymanie menstruacji i/lub przyczyniać się do bólu w obszarze podbrzusza. Płodność Zatrzymanie menstruacji nie oznacza niemożności zajścia w ciążę. Brak zabezpieczenia przy seksie waginalnym nadal może skończyć się zapłodnieniem. Przyjmowanie testosteronu nie powinno być przyczyną do zaprzestania stosowania antykoncepcji. Część trans mężczyzn może mieć wątpliwości co do dalszego stosowania antykoncepcji hormonalnej zawierające estradiol. Na ten moment nie ma przeciwwskazań do jej stosowania, a wielu trans mężczyzn używa jej bez zgłaszania żadnych nietypowych skutków Jeśli jednak efekty maskulinizujacej terapii hormonalnej wydają się być u Ciebie za słabe lub obserwujesz niespodziewane skutki uboczne, możesz skonsultować ze swoim endokrynologiem przejście na inną formę antykoncepcji. UWAGA: stosowanie testosteronu w czasie ciąży jest wysoce odradzane, gdyż istnieje wysokie prawdopodobieństwo poronienia, obumarcia płodu lub wystąpienia poważnych wad rozwojowych. Osoby planujące zajść w ciążę powinny odstawić terapię hormonalną na czas starania się o dziecko oraz samej ciąży. Istniejące badania wskazują na to, że nawet wieloletnia terapia hormonalna nie wpływa negatywnie na płodność po jej Siła fizyczna Testosteron w znaczącym stopniu wpływa na rozwój mięśni oraz kondycję. Efekty szczególnie szybko zauważą osoby, które regularnie ćwiczą, ale nawet mniej aktywni trans mężczyźni z czasem zaobserwują przyrost siły fizycznej. Libido Wiele osób odczuwa skokowy wzrost libido w szczególności na początku terapii hormonalnej. Z czasem powinno się ono względnie ustabilizować, nieraz na wyższym poziomie niż przed terapią hormonalną. Skóra Skóra staje się grubsza, mniej delikatna w dotyku i bardziej oleista. Jeśli masz problemy skórne, to terapia hormonalna może je pogorszyć. Znacząco zwiększa się potliwość, a zapach potu staje się intensywniejszy. Większość powyższych zmian jest odwracalna po odstawieniu terapii hormonalnej, choć w przypadku długotrwałego stosowania testosteronu powrót do typowo żeńskich cech płciowych może zająć parę lat. Do permanentnych zmian należy owłosienie ciała, powiększenie się łechtaczki oraz mutacja. W pierwszym przypadku do permanentnego usunięcia włosów (na twarzy lub w innych miejscach) konieczne są zabiegi kosmetyczne, takie jak elektroliza. Powiększenia łechtaczki oraz mutacji nie da się w żaden sposób cofnąć (choć można, wzorem trans kobiet, dokonać feminizacji głosu poprzez terapię u foniatry). Czego terapia hormonalna nie zmienia Szkielet Wszystkie cechy szkieletu wykształcone w okresie dojrzewania nie zmienią się pod wpływem terapii hormonalnej. Wzrost, szerokość barków, kształt szczęki, szerokość bioder, wielkość dłoni i stóp pozostaną te same (choć zewnętrzny wygląd wielu z tych części ciała może się zmienić z racji zmian w rozłożeniu tkanki tłuszczowej). Zmianę kształtu kości można osiągnąć tylko poprzez zabiegi chirurgiczne. Piersi Piersi usunąć można jedynie drogą operacyjną. Terapia hormonalna może jedynie spowodować zmniejszenie ich jędrności i „oklapnięcia”, co u osób z małą miseczką może wystarczać do typowo męskiego wyglądu (gdyż, o czym wiele osób zapomina, cis mężczyźni też nie zawsze są zupełnie płascy). UWAGA: Powyższe informacje dotyczą wyłącznie osób, które przeszły już okres dojrzewania z estradiolem jako dominującym hormonem płciowym. U osób przed okresem dojrzewania lub w jego trakcie powyższe cechy mogą być nadal zmienione pod wpływem terapii hormonalnej. Skala spodziewanych zmian będzie w znacznym stopniu zależeć od dokładnego toru leczenia (czy pacjent używał blokerów dojrzewania, na którym etapie dojrzewania rozpoczęto terapię hormonalną), stąd najlepiej jest skonsultować się w tym temacie z prowadzącym endokrynologiem. Jak uzyskać dostęp do terapii hormonalnej? Terapię hormonalną można zacząć po uzyskaniu diagnozy dysforii płciowej od psychiatry seksuologa (co bardziej szczegółowo zostało opisane tutaj). Diagnoza umożliwia Ci udanie się do endokrynologa, który omówi z Tobą sposoby dawkowania terapii hormonalnej i ustali jej wstępne dawki w oparciu o wyniki badania krwi. Najczęściej badane parametry krwi hormony płciowe (Estradiol E2, FSH, LH, prolaktyna progesteron, testosteron) lipidogram (CHOL, HDL, LDL, TG, nie-HDL) próby wątrobowe (najczęściej ALT, AST, GGTP) morfologia krwi glukoza kreatynina elektrolity (potas i sód) Badanie krwi należy wykonać na czczo. Powyższa lista została zaczerpnięta z książki „Dysforia i niezgodność płciowa", str. 162. Wielu endokrynologów może jednak mieć własne preferencje co do zleconych badań, najlepiej jest więc dopytać się szczegółów przed udaniem się na wizytę. Endokrynolog przeprowadzi z Tobą wywiad, w którym powinien spytać się Ciebie o możliwe przeciwskazania i czynniki ryzyka (inne stosowane leki i suplementy diety, historię chorób układu krążenia w rodzinie, obecność chorób przenoszonych drogą płciową, w tym HIV) i dobierze dawki dostosowane do Twojej sytuacji. Pierwsze kontrolne badanie krwi wykonuje się najczęściej po miesiącu, a potem po 3 miesiącach od rozpoczęcia terapii hormonalnej. Dalsza częstotliwość badań kontrolnych zależy od wyników poprzednich badań. Jeśli poziomy hormonów są stabilne, samopoczucie dobre, a maskulinizacja ciała zachodzi w spodziewanym tempie, to ich częstotliwość może spaść do 1-2 rocznie. UWAGA! Część z seksuologów pomija kwestię skierowania do endokrynologa i samodzielnie ustala dawki hormonów. W praktyce często wiąże się to z niepoprawnym dawkowaniem i niedostosowanym do obecnych wytycznych. Terapia hormonalna powinna być prowadzona pod kontrolą endokrynologa — jeśli Twój seksuolog będzie chciał wypisać Ci od razu receptę, najlepiej jest poprosić zamiast tego o skierowanie do endokrynologa. Część osób transpłciowych uzyskuje leki hormonalne na czarno w ramach tzw. selfmedu. Jednakże bez oficjalnej diagnozy dostęp do zabiegów chirurgicznych, czy zmiany oznaczenia płci w dowodzie nie będzie możliwe, stąd zachęcamy do uzyskania hormonów legalną drogą. Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie chcesz lub nie możesz skorzystać z takiej ścieżki leczenia, pamiętaj o tym, że pomimo tego możesz odbyć konsultację z endokrynologiem w ramach wizyty prywatnej. Jeśli nie chcesz zdradzać źródła pochodzenia hormonów i obawiasz się negatywnej reakcji, możesz powiedzieć, że receptę wypisał Ci już seksuolog, a Ty chcesz tylko skonsultować dawkowanie. W sytuacjach, w których doznajesz niespodziewanych skutków ubocznych, ujawnienie źródła pochodzenia hormonów może być jednak niezbędne, gdyż mogą one wynikać z niewłaściwej zawartości stosowanych leków. Dobór dawki i interpretacja wyników badania krwi wymagają posiadania wiedzy endokrynologicznej — jeśli takiej nie posiadasz, próba samodzielnego stosowania hormonów może skończyć się brakiem osiągnięcia docelowej maskulinizacji i w dłuższej perspektywie poważnymi skutkami ubocznymi. Jeśli w którymś momencie będziesz chciał przejść z selfmedu na terapię hormonalną prowadzoną przez lekarza, to nie jest to niemożliwe. Choć seksuolodzy są różni i część może patrzeć na taką przeszłość nieprzychylnie, to inni będą chętni do przeprowadzenia typowego procesu diagnostycznego. Dawkowanie i monitorowanie terapii hormonalnej Celem maskulinizującej terapii hormonalnej jest sprowadzenie poziomów estradiolu oraz testosteronu we krwi do poziomów typowych dla cis mężczyzn. Za docelową wartość uznaje się podwyższenie testosteronu do poziomu 300-1000 ng/dL ( nmol/L). Końcowe efekty maskulinizacji ciała nie są zależne od dokładnego poziomu testosteronu i wyższe poziomy nie przełożą się na większy stopień maskulinizacji. Przy wysokich poziomach może ona jednak zachodzić szybciej w początkowej fazie terapii hormonalnej, stąd osoby, którym zależy na szybkości zmian mogą celować w wyższe Z drugiej strony wyższe poziomy wiążą się ze zwiększeniem ryzyka i natężenia efektów ubocznych, stąd przy długotrwałej terapii hormonalnej zalecane jest ich obniżenie. Wykroczenie poza górną granicę fizjologicznego poziomu męskiego jest stanowczo odradzane: poza problemami zdrowotnymi paradoksalnie może doprowadzić to do mniejszej maskulinizacji ciała, bo nadmiarowy testosteron będzie metabolizowany w komórkach ciała w estradiol. Wyniki badań krwi w laboratoriach najczęściej są podawane razem z fizjologicznymi zakresami danego parametru. Te zakresy będą jednak dostosowane do Twojego urzędowego oznaczenia płci — jeśli nadal masz K w dowodzie, to podane normy będą najczęściej normami typowo kobiecymi. W trakcie terapii hormonalnej parametry krwi powinny być jednak porównywane z zakresami typowo męskimi. UWAGA: w dalszej części artykułu przeczytasz o najczęściej spotykanych efektach ubocznych terapii hormonalnej oraz wadach i zaletach różnych leków i dróg ich podawania. Nasze wskazania nie są w stanie zastąpić konsultacji z kompetentnym endokrynologiem, który weźmie pod uwagę wszystkie indywidualne cechy i problemy. Zdajemy sobie jednak sprawę z tego, że poziom opieki dla osób transpłciowych jest w Polsce bardzo nierówny, stąd postaraliśmy się wymienić najczęstsze wskazania i przeciwwskazania do określonych form podawania leku. Czy to jest bezpieczne? Osoby zniechęcające innych do tranzycji często sugerują, że jest ona eksperymentalna i niezwykle obciążająca dla zdrowia fizycznego. W rzeczywistości dobrze prowadzona terapia hormonalna stanowi względnie bezpieczną interwencję medyczną. Sama w sobie bardzo rzadko doprowadza do poważnych efektów ubocznych - śmiertelność wśród trans mężczyzn nie różni się od śmiertelności wśród cis Maskulinizująca terapia hormonalna możę jednak zwiększać ryzyko zachorowania na niektóre choroby, gdy wystąpi w połączeniu z innymi czynnikami ryzyka. Przy odpowiednim monitorowaniu i profilaktyce można jednak je znacząco zminimalizować. Nadkrwistość Stosunkowo częstym (ok. 10%) efektem ubocznym stosowania testosteronu jest nadkrwistość - Twoja krew może stać się zbyt gęsta. Typowymi objawami są bóle głowy, uczucie zmęczenia i rozkojarzenia, intensywne swędzenie/mrowienie w różnych częściach ciała oraz krwotoki z nosa. Jeśli taki stan będzie utrzymywał się przez dłuższy okres, może zwiększyć on ryzyko zakrzepów. Nadkrwistość w badaniu krwi można rozpoznać zwracając uwagę na wskaźniki hematokrytu i hemoglobiny - jeśli wartości wykraczają ponad typowo męski zakres (uwaga: przed zmianą danych wyniki badań laboratoryjnych mogą podawać zakres żeński, którym nie należy się sugerować), oznacza to, że coś jest nie w porządku i należy to skonsultować z endokrynologiem. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w których w dalszym ciągu występuje menstruacja, gdyż po jej ustaniu wskaźniki te jeszcze wzrosną. Jeśli problem utrzymuje się, konieczne może być przejście na formy podawania testosteronu związane z bardziej stabilnym poziomom tego hormonu (częstsze zastrzyki lub żel) i, jeśli jest to możliwe, zmniejszenie dawki testosteronu, a w najbardziej skrajnych przypadkach zastosowanie leków przeciwzakrzepowych. Czynnikami ryzyka dla wystąpienia nadkrwistości jest palenie papierosów oraz otyłość, stąd dla uniknięcia problemów na tym polu wskazane może być ich Z drugiej strony maskulinizująca terapia hormonalna może mieć pozytywny wpływ na anemię u osób, u których występowała ona przed rozpoczęciem leczenia. Skóra i włosy Rozpoczęcie terapii hormonalnej jest związane z wysokim prawdopodobieństwem pojawienia się trądziku (zdarza się u do 90% osób). U większości osób zacznie się on wycofywać po pierwszych 6 miesiącach. W przypadku trądziku, który jest bardzo intensywny lub który utrzymuje się dłużej niż 6-12 miesięcy, wskazana będzie wizyta u dermatologa. Poza standardowymi lekami na trądzik pomocne może być też obniżenie poziomu testosteronu we krwi, gdyż wyższe natężenie objawów występuje u osób, u których przekracza on 630 ng/dL (22 nmol/L).11 Przy dłuższym okresie stosowania terapii hormonalnej występuje warunkowane genetycznie ryzyko wystąpienia łysienia androgenowego przejawiającego się przez cofnięcie linii włosów (tak zwane zakola) oraz postępujące przerzedzanie się włosów na czubku głowy. W badaniu Uniwersytetu Ghent na grupie trans mężczyzn stosujących terapię hormonalną od 10 lat, u 32% z nich nastąpiło cofnięcie się linii włosów, a u 31% łysienie androgenowe o średniej lub wysokiej Dla wielu trans mężczyzn nie jest to negatywny skutek uboczny, ale dla tych, którzy pragnęliby zatrzymać ten proces możliwe jest skorzystanie z form leczenia używanych wśród cis mężczyzn. Powszechnie stosuje się w tym leki inhibitorów 5-alfa reduktazy (finasteryd, diutasteryd), które obniżają poziomy jednej z pochodnych testosteronu, dihydrotestosteronu, bez wpływu na sam testosteron. Efekty inhibitorów 5-alfa reduktazy na maskulinizację ciała u trans mężczyzn nie zostały zbadane: u cis mężczyzn nie przyczyniają się one do feminizacji ciała, ale u cis kobiet z hirsutyzmem mogą powodować zmniejszenie się owłosienia ciała i zarostu, co dla wielu trans mężczyzn może nie być pożądanym celem. Najczęściej spotykanym efektem ubocznym jest utrata libido utrzymującą się nawet po odstawieniu leku, stąd przy jego używaniu wskazana jest ostrożność i porównanie pozytywów z potencjalnymi Alternatywną, pozbawioną poważniejszych efektów ubocznych terapią łysienia androgenowego będzie terapia przy użyciu wcześniej wspomnianego minoksydylu, który stosowany długoterminowo pozwala na odrost włosów. Po odstawieniu minoksydylu łysienie będzie z powrotem postępować. Układ rozrodczy Przy stosowaniu testosteronu może dojść do atrofii waginy. Ściany waginy stają się cieńsze, łatwiej dochodzi do zadrapań i stanów zapalnych, pojawia się suchość i uczucie podrażnienia. W przypadku wystąpienia tych objawów należy udać się do ginekologa w celu diagnozy i upewnienia się, co do ich źródła. Atrofia waginy powiązana z terapią hormonalną jest stosunkowo łatwa do wyleczenia, gdyż w większości przypadków wystarczy zastosować miejscowo krem zawierający estradiol. Taki krem nie ma przełożenia na poziomy hormonów we krwi i nie będzie skutkować zmniejszoną maskulinizacją ciała czy powrotem menstruacji. Dane dotyczące raka jajnika, raka endometrium i raka szyjki macicy nie wskazują, by terapia hormonalna zwiększała ryzyko ich wystąpienia, niezależnie od długości tej terapii. W związku z tym dawne przekonanie o konieczności profilaktycznego usunięcia macicy, czy jajników nie jest obecnie Operacje te powinny być przeprowadzane wyłącznie ze względu na osobiste plany pacjenta i/lub zaistniałe problemy zdrowotne. U części osób mogą pojawiać się bolesne skurcze mięśni w obszarze Taki objaw może wiązać się z różnymi problemami zdrowotnymi, stąd zawsze wymagać będzie wizyty u ginekologa, by wykluczyć inne przyczyny. Intensywność skurczy można zmniejszyć przez utrzymanie bardziej stabilnego poziomu testosteronu i/lub miejscowe zastosowanie środków rozluźniających mięśnie. Zespół stresu pourazowego i depresja, problemy często spotykane w populacji osób trans, mogą pogarszać natężenie objawów. Skurcze znikają po operacyjnym usunięciu macicy. Pozostałe efekty uboczne Testosteron może zwiększać ciśnienie krwi, co u niektórych osób może wywołać Regularne monitorowanie ciśnienia krwi jest zalecane, szczególnie u osób, u których występują czynniki ryzyka (mało aktywny tryb życia, nadwaga lub otyłość, palenie papierosów, wiek 40+). Zespół policystycznych jajników nie jest przeciwwskazaniem dla maskulinizującej terapii hormonalnej,17 ale może wymagać dodatkowych konsultacji z endokrynologiem i ginekologiem. U osób z chorobami autoimmunologicznymi maskulinizująca terapia hormonalna może spowodować zmniejszenie natężenia objawów. W czasie pierwszych paru miesięcy używania testosteronu wiele osób odczuwa większe niż zwykle zatrzymanie wody w Najbardziej widocznym efektem jest opuchnięcie twarzy i innych części ciała oraz uczucie ociężałości. Efekt ten będzie odczuwalny mocniej przy wyższych poziomach testosteronu. Ćwiczenia oraz zredukowanie ilości soli w diecie może przyśpieszyć pozbywanie się dodatkowej wody. Jeśli zwiększona retencja wody jest bardzo uciążliwa lub utrzymuje się dłużej niż parę miesięcy zalecana jest konsultacja z lekarzem i zastosowanie diuretyków. Maskulinizująca terapia hormonalna nie wpływa na ryzyko wystąpienia zakrzepicy,19 ani nie ma negatywnego wpływu na Dane dotyczące uszkodzeń wątroby powiązanych z testosteronem dotyczą wyłącznie metylotestosteronu, formy tego hormonu, która nie jest obecnie używana w terapii hormonalnej. Dane dotyczące ryzyka chorób układu krążenia są niekonkluzywne: część badań pokazuje wzrost ryzyka względem cis mężczyzn,21 część W przypadku osób osób, u których występują czynniki ryzyka (nadwaga lub otyłość, wiek 40+, mało aktywny tryb życia, palenie papierosów) wskazane jest monitorowanie profilu lipidów we krwi oraz regularne wizyty kontrolne. Formy podawania testosteronu Używane w Polsce drogi przyjmowania testosteronu obejmują podawanie domięśniowe, podskórne lub przezskórne (w formie żelu). Doustny testosteron nie jest używany w maskulinizującej terapii hormonalnej z uwagi na problemy w uzyskaniu stabilnego poziomu hormonu we krwi. UWAGA: istniejące dane nie wskazują na to, by którakolwiek z wymienionych metod wyróżniała się względem innych w zakresie maskulinizacji cech płciowych Każda z nich jest w stanie być częścią efektywnej terapii hormonalnej. Różnice między nimi dotyczą kwestii osobistej wygody, możliwych efektów ubocznych oraz kosztów. Testosteron w formie domięśniowej: Testosteron w lekach nie występuje samodzielnie, ale w związku z estrami. Od długości estru zależy czas uwalniania się testosteronu, im jest on dłuższy, tym na dłużej wystarcza jedna dawka leku. W Polsce testosteron jest dostępny w trzech preparatach: Testosteronum Prolongatum, potocznie prolka (enantan testosteronu): 100mg na ampułkę testosteronu raz na 1-2 tygodnie Omnadren 250 (mieszanina 4 różnych estrów): 250mg na ampułkę raz na 2-4 tygodnie Nebido (undecylan testosteronu): 1000mg na ampułkę raz na 10-14 tygodni (wyjątkiem jest drugi zastrzyk 6 tygodni od pierwszego), znacznie droższy od pozostałych Podawane dawkowanie jest orientacyjne. W zależności od uzyskiwanych poziomów testosteronu dane preparaty mogą być stosowane częściej lub rzadziej. Zastrzyki domięśniowe wykonuje się w udo. Zastrzyki można wykonywać samodzielnie lub z pomocą pielęgniarza, w takim przypadku konieczne będzie zlecenie od lekarza na wykonywanie zastrzyku. Zastrzyki przy użyciu Nebido powinny zawsze być wykonywane przez przeszkoloną osobę z racji 4 razy większej ilości leku. Niepoprawne czy zbyt szybkie podanie tak dużej dawki może wiązać się z rozerwaniem mięśnia lub innymi efektami ubocznymi. Preparaty domięśniowe cechują się niestabilnością poziomu testosteronu we krwi — bezpośrednio po podaniu będzie on znacznie wyższy niż tuż przed następnym zastrzykiem. Z trzech podanych preparatów w największym stopniu dotyczy to Omnadrenu 250, gdyż zawiera on 4 estry testosteronu o różnym okresie uwalniania się do krwi. Umożliwia to rzadsze stosowanie, ale jednocześnie sprawia, że skok testosteronu bezpośrednio po zastrzyku jest większy niż w przypadku innych Większą stabilność poziomu testosteronu można uzyskać robiąc zastrzyki częściej lub używając preparatów o bardzo długim czasie przenikania do krwi. Bardziej stabilne poziomy testosteronu przekładają się na mniejszą liczbę skutków ubocznych, takich jak wahania nastroju na parę dni przed zastrzykiem, intensywny trądzik, nadkrwistość, czy problemy z zatrzymaniem menstruacji. Jeśli którekolwiek z wymienionych problemów doskwierają Ci w znaczący sposób, warto skonsultować z endokrynologiem przejście na bardziej stabilną formę podawania. Z racji wahań poziomu testosteronu badania krwi powinny być zawsze wykonywane w takiej samej odległości czasowej od zastrzyku. Część endokrynologów będzie preferowało szczytowy poziom (24-48 godzin od zastrzyku), część średni (w połowie okresu oddzielającego od siebie kolejne zastrzyki). W tym drugim przypadku docelowy zakres testosteronu we krwi jest zawężony i wynosi 400-700 ng/dL (14-24 nmol/L). Omnadren 250 oraz Testosteronum Prolangatum zawierają przetworzony olej arachidowy. Istniejące badania nie wskazują na to, by stanowił on zagrożenie dla osób z alergią na orzeszki ziemne, gdyż przetworzony olej jest znacznie mniej uczulający niż ten spotykany w Niemniej jednak, w przypadku wystąpienia reakcji skórnych w miejscu zastrzyku warto skonsultować tę kwestię z endokrynologiem. Przy wieloletnim korzystaniu z zastrzyków domięśniowych może pojawić się ryzyko zrostów i zwłóknień. W celu zminimalizowania tego ryzyka zaleca się regularnie zmieniać miejsce zastrzyku oraz rozmasowywać miejsca zastrzyku bezpośrednio po iniekcji. Ryzyko to nadal będzie występować, stąd przy długotrwałej terapii może być konieczne przejście na inną formę podawania testosteronu. Testosteron w formie podskórnej Dawkowanie: 50 - 150 mg testosteronu na tydzień. Teoretycznie preparaty podskórne nie są dostępne w Polsce, gdyż zalecenia producenta nie przewidują takiej drogi podawania przy żadnym z opisywanych tu leków. Z tego względu endokrynolodzy rzadko kiedy będą wspominać o tej możliwości. W praktyce wszystkie dostępne w Polsce preparaty domięśniowe mogą być również stosowane podskórnie. Szczególnie dotyczy to Testosteronum Prolongatum z racji występowania w preparatach 100 mg, których dawkowanie łatwiej dostosować do wytycznych - przy zastrzykach podskórnych stosuje się mniejsze dawki niż przy zastrzykach domięśniowych. Taka metoda podawania testosteronu jest efektywna i Podskórna metoda podawania testosteronu cechuje się większą stabilnością poziomu testosteronu we krwi niż domięśniowa. Dla wielu osób może być też optymalna z racji bardziej przystępnego sposobu wykonywania zastrzyków: są łatwiejsze, mniej bolesne, igła może być wbita na znacznie mniejszą odległość niż w przypadku zastrzyków domięśniowych, a ryzyko powikłań przy zastrzyku jest mniejsze. Jest również znacząco tańsza niż metoda przezskórna. Z tych względów w ostatnich latach zyskuje ona na popularności, może być szczególnie pomocna u osób, u których wahania poziomów testosteronu wiążą się z nieprzyjemnymi efektami ubocznymi. Pierwszy zastrzyk powinien być wykonany pod obserwacją przeszkolonej osoby. W przypadku Nebido podanie podskórne również jest możliwe,30 ale powinno zawsze być wykonywane przez pielęgniarza lub pielęgniarkę. Przewagi podskórnego podawania preparatów będą też w tym przypadku znacznie mniejsze: z racji wysokiej objętości zastrzyki podskórne mogą być tak samo bolesne jak zastrzyki domięśniowe. Do efektów ubocznych należy swędzenie, zaczerwienie i obrzęk w miejscu zastrzyku. Efekty te nie powinny utrzymywać się dłużej niż dzień do dwóch po zastrzyku. Testosteron w formie przezskórnej Dawkowanie: 50-100 mg żelu dziennie Żel dostępny jest w formie pompki dozującej (handlowa nazwa Androtop lub Testavan), kiedyś sprzedawane szaszetki z żelem (handlowa nazwa Testim) nie są już dostępne w Polsce. Powinien być rozprowadzony na skórze barku i ramion, nie należy stosować go w miejscach takich jak genitalia, twarz, czy piersi. Z racji codziennego podawania wiąże się z najstabilniejszymi poziomami testosteronu we krwi ze wszystkich metod podawania. Żel wysycha w ciągu paru minut i w takiej formie powinien być pozostawiony na skórze do 6 godzin — stąd producenci zalecają stosowanie go rano, po prysznicu. Jeśli wymaga tego sytuacja, czasami można pozwolić sobie na zmycie żelu wcześniej, powinien on jednak pozostać na skórze na co najmniej 2 godziny. Regularne wcześniejsze zmywanie żelu może wiązać się z ryzykiem obniżonego poziomu testosteronu. UWAGA: Stosowanie żelu jest związane z ryzykiem przypadkowego przekazania żelu na drugą osobę, co może skończyć się dla niej przykrymi i niepożądanymi efektami, szczególnie w przypadku kobiet i dzieci. Z tego względu przy stosowaniu żelu konieczna jest duża doza ostrożności: po zaaplikowaniu go na ramiona i barki umyj dokładnie ręce przy użyciu mydła; zakryj miejsce aplikacji ubraniem i unikaj sytuacji, w których stykałbyś się tym obszarem ze skórą innych osób (np. na plaży, w czasie uprawiania sportu, w czasie seksu); jeśli taki kontakt nastąpił, poinformuj o tym drugą osobę, by mogła szybko umyć dany region skóry wodą z mydłem; uważaj na pozostawianie żelu na ubraniach, czy innych przedmiotach. Podobna ostrożność jest wymagana również w stosunku do zwierząt, dla których wysokie dawki testosteronu mogą okazać się toksyczne. Żel jest w społeczności powszechnie kojarzony jako metoda mniej inwazyjna i powiązana z wolniejszymi zmianami. Wynika to z przeważnie mniejszego dawkowania w początkowej fazie terapii hormonalnej. Przy długotrwałym stosowaniu efekty nie będą różnić się od innych form podawania testosteronu. Do efektów ubocznych żelu należy trądzik, podrażenienie i wysuszenie w miejscu podania. Tabelka z porównaniem kosztu poszczególnych metod Droga podania Handlowa nazwa Opakowanie zawiera Typowe dawkowanie¹ Opakowanie starcza na Koszt opakowania² Koszt na miesiąc Domięśniowo/podskórnie Testosteronum Prolongatum Jelfa 5 ampułek 100mg 1 zastrzyk co 10 dni 50 dni 59,31zł 35,60 zł Omnadren 250 5 ampułek 250 mg 1 zastrzyk co 21 dni 105 dni 88,14 zł 23,50 zł Nebido 1 ampułka 1000mg 1 zastrzyk co 90 dni 90 dni ok. 400-500zł³ ok. 133-166 zł Przezskórnie Androtop 60 dawek x 20,25mg 3 dawki raz dziennie 20 dni 248 zł 330 zł ¹Typowe dawkowanie zakłada najczęściej spotykaną dawkę leku. ²Ceny opakowań zaczerpnięte z bazy leków W rzeczywistości ceny w aptekach mogą być wyższe o kilkanaście złoty. Stan na 1 listopada 2021 r. ³Ceny Nebido ulegają dużym wahaniom w zależności od apteki. Inne leki Poza testosteronem maskulinizująca terapia hormonalna może obejmować również inne leki. Ich użycie nigdy nie powinno być jednak rutynowe i ich włączenie zawsze powinno być powiązane z danym problemem. U osób, u których menstruacja utrzymuje się dłużej niż 6-12 miesięcy po rozpoczęciu testosteronu, konieczna będzie konsultacja ginekologiczna w celu zidentyfikowania źródła problemu. U niektórych osób konieczne może być włączenie progestynów do terapii hormonalnej, co poza zatrzymaniem menstruacji będzie miało również funkcję antykoncepcyjną. Efektem ubocznym progestynów jest zwiększenie ryzyka zakrzepicy, stąd wskazane jest minimalizowanie innych czynników ryzyka (nadwaga lub otyłość, palenie papierosów, mało aktywny tryb życia). U osób, które nie planują zachodzić w ciążę, a które nie dążą również do pełnej histerektomii dobrym rozwiązaniem może być też ablacja endometrium, operacja polegająca na usunięciu błony śluzowej macicy. Leki z grupy inhibitorów 5alfa-reduktazy (finasteryd, dutasteryd) zostały omówione w innej sekcji artykułu. Część lekarzy stosuje je jako rutynową część terapii hormonalnej, co jest odradzane. Powinny być one używane wyłącznie w celu ograniczenia łysienia androgonowego, po uprzedniej konsultacji z pacjentem co do efektów ubocznych. Zdecydowanie odradza się używania danazolu, androgenu nadal przepisywanego przez niektórych lekarzy w celu zatrzymania menstruacji. Danazol jest związany z podwyższonym ryzykiem uszkodzeń wątroby31 oraz zakrzepów Alternatywne formy maskulinizującej terapii hormonalnej Maskulinizująca terapia hormonalna została opracowana jako terapia mająca zagwarantować największą możliwą maskulinizację i defeminizację cech płciowych ciała, co było zgodne z ówczesnym, binarystycznym punktem widzenia seksuologii. Jednakże część osób może nie chcieć dążyć do takiego celu w ramach tranzycji i może pragnąć jedynie części wyżej opisanych efektów. Niestety alternatywne formy terapii hormonalnej są w powijakach i dopiero od niedawna zdobyły uwagę środowiska naukowego. W związku z tym nie istnieją na ten moment żadne wytyczne dotyczące takiej terapii, choć powstały już pierwsze wstępne propozycje tego, jak taka terapia mogłaby wyglądać: „Hormonal Treatment Strategies Tailored to Non-Binary Transgender Individuals".33 Dla osób dążących do defeminizacji ciała bez jednoczesnej maskulinizacji cech płciowych poważną przeszkodą jest ryzyko zdrowotne związane z niskim poziomem zarówno estradiolu, jak i testosteronu. Któryś z tych hormonów płciowych jest konieczny dla normalnego funkcjonowania organizmu, bez nich znacząco wzrasta ryzyko osteoporozy, depresji, demencji oraz szeregu innych poważnych Z tego względu terapia przy użyciu wyłącznie leków obniżających estradiol, takich jak agoniści GnRH (gosarelina, leuprorelina), nie jest zalecana. Więcej nadziei można wiązać z tzw. microdosingiem, czyli obniżeniem stosowanych dawek testosteronu, co może wywołać częściową i spowolnioną maskulinizację ciała. W takim przypadku celuje się w dawki testostosteronu pomiędzy górną granicą żeńskiego zakresu fizjologicznego, a dolną granicą męskiego zakresu fizjologicznego (70-300 ng/dL lub 2,5-10 nmol/L). Takie podejście będzie wiązało się z wolniejszym i subtelniejszym tempem zmian. Na ten moment nie istnieją terapie, które pozwoliłyby na zajście tylko części z efektów terapii hormonalnej, nie jesteśmy w stanie selektywnie wyłączać lub włączać efektów testosteronu. Wiele osób stosuje czasową terapię hormonalną. Po kilku latach stosowania testosteronu, odstawiają go i pozwalają na powrót hormonów płciowych do poziomów typowo żeńskich. Część efektów testosteronu jest permanentna, co często przełoży się na bardziej androgyniczny wygląd: zarost i owłosienie ciała oraz mutacja utrzymają się pomimo jego odstawienia. Cofną się za to zmiany dotyczące rozłożenia tkanki tłuszczowej oraz siły fizycznej, choć może zająć to parę lat. Łysienie androgenowe zatrzyma się, w niektórych przypadkach może też dojść do częściowego cofnięcia. U osób po mastektomii powrót na estradiol nie spowoduje ponownego pojawienia się piersi. Menstruacja ulegnie wznowieniu, osoby pragnące tego uniknąć mogą zdecydować się na korzystanie z progestynów, ablację endometrium lub histerektomię. Osoby planujące taką ścieżkę tranzycji przeważnie nie decydują się na wycięcie jajników, w innej sytuacji estradiol musi być suplementowany z zewnątrz. W celu uzyskania efektów maskulinizacji ciała bez jednoczesnej obecności zarostu, czy zwiększonego owłosienia ciała, wskazane mogą być zabiegi kosmetyczne takie jak laser i elektroliza. Połączona terapia testosteronu oraz inhibitorów 5alfa-reduktazy być może również przełoży się na podobny efekt, ale nie zostało to zbadane klinicznie. Kompetentny endokrynolog powinien być w stanie wysłuchać potrzeb danej osoby, podzielić się z nią obecnym stanem wiedzy na dany temat i w miarę możliwości zaproponować formę terapii hormonalnej, która będzie dla niej optymalna. Czasami endokrynolodzy mogą odmawiać prowadzenia takiej terapii, jest to jednak decyzja idąca wbrew wytycznym dotyczącym opieki nad osobami transpłciowymi, które dopuszczają możliwość indywidualizowanej terapii hormonalnej dla osób niebinarnych (np. wytyczne University of California San Francisco). Na ten moment należy jednak pamiętać o tym, że nie jest to dobrze zbadany obszar medycyny. Mamy nadzieję, że będzie się to powoli zmieniać w następnych latach. Poza terapią hormonalną nie istnieją żadne potwierdzone metody podwyższenia poziomu testosteronu we krwi do poziomów umożliwiających maskulinizaję ciała. O ile niektóre aktywności, takie jak ćwiczenie i seks, zostały powiązane z podwyższeniem poziomu testosteronu we krwi, to jest to efekt zbyt krótkotrwały i ograniczony, by wpłynąć na cechy płciowe ciała (choć oczywiście ćwiczenia mogą pomagać na dysforię na inne sposoby). Tak samo takich efektów nie posiadają żadne ziołowe specyfiki, czy suplementy, ich stosowanie może wiązać się jednak z przykrymi efektami ubocznymi, możliwymi interakcjami z innymi lekami (w tym osłabieniem działania terapii hormonalnej) oraz znaczącym zubożeniem portfela. Jeśli uważasz, że któraś z informacji zamieszczonych w naszym artykule jest błędna lub nieaktualna, skontaktuj się z nami przez email kontakt@ lub na nasz fanpage na FB. Artykuł stworzony w oparciu o wytyczne dotyczące terapii hormonalnej opublikowane przez University of California San Francisco, Endocrine Society oraz WPATH. Dodatkowe źródła podane poniżej: No correlation between serum testosterone levels and state-level anger intensity in transgender people: Results from the European Network for the Investigation of Gender Incongruence, Justine Defreyne, Baudewijntje Kreukels, Guy T'Sjoen, Annemieke Staphorsius, Martin Den Heijer, Gunter Heylens, Els Elaut, 2019 ↩︎ Changes in regional body fat, lean body mass and body shape in trans persons using cross-sex hormonal therapy: results from a multicenter prospective study, M. Klaver i in. 2018 ↩︎ Efficacy and safety of minoxidil 3% lotion for beard enhancement: A randomized, double-masked, placebo-controlled study, Sittichai Ingprasert, Chuchai Tanglertsampan, Nalintip Tangphianphan, Chinnawat Reanmanee, 2016 ↩︎ Case Report: Successful Use of Minoxidil to Promote Facial Hair Growth in an Adolescent Transgender Male, Kenneth C. Pang, Thomas P. Nguyen, Rita Upreti, 2021 ↩︎ Breakthrough Bleeding in Transgender and Gender Diverse Adolescents and Young Adults on Long-Term Testosterone, Frances Grimstad, Jessica Kremen, Jessica Shim, Brittany M. Charlton, Elizabeth R. Boskey, 2021 ↩︎ Contraception Care for Transmasculine Individuals on Testosterone Therapy, Danielle Boudreau, Ronica Mukerjee, 2019 ↩︎ Assisted reproductive technology outcomes in female-to-male transgender patients compared with cisgender patients: a new frontier in reproductive medicine, Angela Leung, Denny Sakkas, Samuel Pang, Kim Thornton, Nina Resetkova, 2019 ↩︎ Dose-response analysis of testosterone replacement therapy in patients with female to male gender identity disorder, Aya Nakamura, Masami Watanabe, Morito Sugimoto, Tomoko Sako, Sabina Mahmood, Haruki Kaku, Yasutomo Nasu, Kazushi Ishii, Atsushi Nagai, Hiromi Kumon, 2013 ↩︎ A long-term follow-up study of mortality in transsexuals receiving treatment with cross-sex hormones, Henk Asscheman, Erik J. Giltay, Jos A. J. Megens, W. Pim de Ronde, Michael A. A. van Trotsenburg, Louis J. G. Gooren, 2011 ↩︎ Erythrocytosis in a Large Cohort of Trans Men Using Testosterone: A Long-Term Follow-Up Study on Prevalence, Determinants, and Exposure Years, Milou Cecilia Madsen, Dennis van Dijk, Chantal Maria Wiepjes, Elfi Barbara Conemans, Abel Thijs, Martin den Heijer, 2021 ↩︎ Risk factors for acne development in the first 2 years after initiating masculinizing testosterone therapy among transgender men, Jason Andrew Park, Erin Elizabeth Carter, Allison Ruth Larson, 2019 ↩︎ Short- and long-term clinical skin effects of testosterone treatment in trans men, Katrien Wierckx, Fleur Van de Peer, Evelien Verhaeghe, David Dedecker, Eva Van Caenegem, Kaatje Toye, Jean Marc Kaufman, Guy T'Sjoen, 2014 ↩︎ Adverse Effects and Safety of 5-alpha Reductase Inhibitors (Finasteride, Dutasteride): A Systematic Review, Jason M. Hirshburg, Petra A. Kelsey, Chelsea A. Therrien, A. Carlo Gavino, Jason S. Reichenberg, 2016 ↩︎ Ovarian Histopathology in Transmasculine Persons on Testosterone: A Multicenter Case Series, Frances W. Grimstad, Kylie G. Fowler, Erika P. New, Cecile A. Ferrando, Robert R. Pollard, Graham Chapman, Meredith Gray, Veronica Gomez Lobo, 2020 ↩︎ New-Onset Abdominopelvic Pain After Initiation of Testosterone Therapy Among Trans-Masculine Persons: A Community-Based Exploratory Survey, Frances W. Grimstad, Elizabeth Boskey, Meredith Grey, 2020 ↩︎ Blood Pressure Effects of Gender-Affirming Hormone Therapy in Transgender and Gender-Diverse Adults, Katherine Banks, Mabel Kyinn, Shalem Y. Leemaqz, Eleanor Sarkodie, Deborah Goldstein, Michael S. Irwig, 2021 ↩︎ Exogenous testosterone does not induce or exacerbate the metabolic features associated with pcos among transgender men, Kelly J. Chan, Jennifer J. Liang, Divya Jolly, Jamie D. Weinand, Joshua D. Safer, 2018 ↩︎ Independent and Combined Effects of Testosterone and Growth Hormone on Extracellular Water in Hypopituitary Men, Gudmundur Johannsson, James Gibney, Troels Wolthers, Kin-Chuen Leung, Ken K. Y. Ho, 2005 ↩︎ Testosterone therapy and venous thromboembolism: A systematic review and meta-analysis, Damon E. Houghton, Mouaz Alsawas, Patricia Barrioneuvo, Mouaffaa Tello, Wigdan Farah, Brad Beuschel, Larry J. Prokop, J. Bradley Layton, M. Hassan Murad, Stephan Moll, 2018 ↩︎ Cross-Sex Hormone Therapy in Trans Persons Is Safe and Effective at Short-Time Follow-Up: Results from the European Network for the Investigation of Gender Incongruence, Katrien Wierckx, Eva Van Caenegem, Thomas Schreiner, Ira Haraldsen, Alessandra Fisher, Kaatje Toye, Jean Marc Kaufman, Guy T'Sjoen, 2014 ↩︎ Occurrence of Acute Cardiovascular Events in Transgender Individuals Receiving Hormone Therapy, Nienke M. Nota, Chantal M. Wiepjes, Christel J. M. de Blok, Louis J. G. Gooren, Baudewijntje P. C. Kreukels, Martin den Heijer, 2019 ↩︎ Prevalence of cardiovascular disease and cancer during cross-sex hormone therapy in a large cohort of trans persons: a case-control study, K. Wierckx, E. Elaut, E. Declercq, G. Heylens, G. De Cuypere, J. M. Kaufman, G. T'Sjoen, 2013 ↩︎ Effects of three different testosterone formulations in female-to-male transsexual persons, Carla Pelusi, Antonietta Costantino, Valentina Martelli, Martina Lambertini, Alberto Bazzocchi, Federico Ponti, Giuseppe Battista, Stefano Venturoli, Maria C. Meriggiola, 2014 ↩︎ Comparative pharmacokinetics of androgen preparations: Application of computer analysis and simulation, Hermann M. BehreFrank Oberpenning Eberhard Nieschlag, 1990 ↩︎ Randomised, double blind, crossover challenge study of allergenicity of peanut oils in subjects allergic to peanuts, J. O. Hourihane, S. J. Bedwani, T. P. Dean, J. O. Warner, 1997 ↩︎ Safety of intramuscular testosterone in arachis oil for boys with peanut allergy requiring pubertal induction, Susan Harvey, Susan M. O'Connell, Jonathan O'B Hourihane, 2020 ↩︎ Subcutaneous Injection of Testosterone Is an Effective and Preferred Alternative to Intramuscular Injection: Demonstration in Female-to-Male Transgender Patients, Daniel I. Spratt i in. 2017 ↩︎ Serum Testosterone Concentrations Remain Stable Between Injections in Patients Receiving Subcutaneous Testosterone, Julie McFarland, Wendy Craig, Nigel J. Clarke, Daniel I. Spratt, 2017 ↩︎ Subcutaneous Testosterone Is Effective and Safe as Gender-Affirming Hormone Therapy in Transmasculine and Gender-Diverse Adolescents and Young Adults: A Single Center's 8-Year Experience, Sarah E. Laurenzano, Ron S. Newfield, Euyhyun Lee, Maja Marinkovic, 2021 ↩︎ Pharmacokinetics and Acceptability of Subcutaneous Injection of Testosterone Undecanoate, Leo Turner i in. 2019 ↩︎ Prolonged Latency Period of Danazol-Induced Liver Injury in a Patient With Hereditary Angioedema, Patrick Kohlitz, Isaac Huml, 2018 ↩︎ Danazol and limb-threatening arterial thrombosis: two case reports R. G. Alvarado, J. Y. Liu, R. M. Zwolak, 2001 ↩︎ Hormonal Treatment Strategies Tailored to Non-Binary Transgender Individuals, Carlotta Cocchetti, Jiska Ristori, Alessia Romani, Mario Maggi, Alessandra Daphne Fisher, 2020 ↩︎ Long-term effects of androgen deprivation therapy in prostate cancer patients, Shehzad Basaria, John Lieb 2nd, Alice M Tang, Theodore DeWeese, Michael Carducci, Mario Eisenberger, Adrian S. Dobs, 2002 ↩︎ Androgen Deprivation Therapy and Mental Health: Impact on Depression and Cognition, Jason P. Izard, D. Robert Siemens, 2020 ↩︎ Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 09:29, data aktualizacji: 15:50 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 4 minuty Zastrzyk domięśniowy, inaczej iniekcja domięśniowa, polega na wprowadzeniu igły do mięśnia i podaniu w ten sposób płynnego roztworu, najczęściej leku. Objętość wstrzykiwanego domięśniowo płynu nie powinna być większa niż 5 ml. scyther5 / iStock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Rodzaje zastrzyków (iniekcji) Jak prawidłowo wykonać zastrzyk domięśniowy? Przeciwwskazania do wykonywania zastrzyków domięśniowych Możliwe powikłania po nieprawidłowo wykonanym zastrzyku domięśniowym Rodzaje zastrzyków (iniekcji) Zastrzyk, czyli iniekcja, może być wykonany podskórnie, śródskórnie, dożylnie lub domięśniowo. Sposób wykonywania zastrzyku zależy od tego, jakiego rodzaju lek podaje się w zastrzyku. Zastrzyki domięśniowe to często wybierany sposób podania leku, ponieważ w ten sposób omija się krążenie wątrobowe i przyspiesza się wchłanianie leku. Jak prawidłowo wykonać zastrzyk domięśniowy? Najczęściej zastrzyk domięśniowy wykonuje się w pośladek, ponieważ mięsień pośladkowy jest bardzo dużym mięśniem i jest silnie ukrwiony. Można jednak także podać lek domięśniowe na ręce lub w udo – jeśli pacjent ma w tych miejscach odpowiednią ilość tkanki mięśniowej (nie sprawdzi się to w przypadku osób szczupłych i wiotkich). W celu podania pacjentowi leku w zastrzyku domięśniowym powinien on położyć się na plecach lub na boku, z lekko ugiętymi w kolanach nogami. Następnie należy zdecydować, w które miejsce wykonany zostanie zastrzyk domięśniowy. Jednym ze sposobów jest podzielenie pośladka na kwadraty i zrobienie zastrzyku domięśniowego w górnym zewnętrznym kwadracie. Pacjenci różnią się jednak budową, więc nie jest to zalecana metoda. Lepszym sposobem wyznaczenia odpowiedniego miejsca na iniekcję domięśniową jest przyłożenie opuszki palca wskazującego na przednim kolcu biodrowym górnym pacjenta, a następnie rozsunięcie palców ręki, przesuwając palec środkowy jak najdalej bez odrywania palca wskazującego. Dłoń powinna być położona na krętaczu większym kości udowej. Miejsce wkłucia znajduje się na 1/3 dolnej części trójkąta, który tworzą palce wskazujący i środkowy. Zastrzyk domięśniowy można też wykonać w ramię, w boczną część mięśnia naramiennego. Iniekcja domięśniowa w to miejsce wiąże się jednak z ryzykiem nakłucia naczynia lub nerwu oraz powikłań tym spowodowanych. Innym miejscem, w które można wykonać zastrzyk domięśniowy, jest udo. W takim przypadku jedną rękę kładzie się na krętarzu większym kości udowej, zaś drugą na kolanie, kciuki powinny być skierowane ku sobie. Miejsce do wykonania zastrzyku domięśniowego na udzie to połowa odległości między kciukami na bocznej powierzchni uda. Aby wykonać zastrzyk domięśniowy, potrzebne są: strzykawka, igła od długości około 70 mm i średnicy 0,8-0,9 mm, środek odkażający, jednorazowe rękawiczki oraz jałowy gazik. Potrzebna jest jeszcze igła do nabierania leku (krótsza i cieńsza). Najpierw należy oczyścić i zdezynfekować miejsce, w którym wykonany zostanie zastrzyk. Iniekcje wykonuje się prostopadle do powierzchni skóry. Koniec igły powinien opierać się o mięsień. W przypadku bardzo szczupłych osób igła może natrafić na kość; wówczas należy cofnąć ją o około 1 cm. Przed wstrzyknięciem leku należy sprawdzić, czy nakłute nie zostało naczynie krwionośne – w takim przypadku nie należy wykonywać iniekcji. Jeśli igła nie natrafiła na naczynie krwionośne, nie da się nic zaabsorbować do strzykawki. Jeśli natrafiła na naczynie krwionośne, zaabsorbujemy do strzykawki krew. W takim przypadku należy wycofać igłę, wymienić ją i znaleźć inne miejsce do wykonania zastrzyku domięśniowego. Jeśli nakłucie jest prawidłowe, należy powoli wstrzyknąć lek. Na miejsce po wkłuciu należy nałożyć gazik i przykleić go plastrem. Przeciwwskazania do wykonywania zastrzyków domięśniowych Zastrzyków domięśniowych nie powinno się wykonywać u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz u osób dializowanych. Istotnym przeciwwskazaniem do tego typu iniekcji jest hemofilia. W wyjątkowych przypadkach można wykonać iniekcję domięśniową także u tych pacjentów, zaburzenia krzepnięcia i dializa nie są jednak przeciwwskazaniami bezwzględnymi. Przeciwwskazaniem bezwzględnym do zastrzyków domięśniowych jest obrzęk i stany zapalne w miejscu planowanej iniekcji oraz wstrząs anafilaktyczny i centralizacja krążenia. Jedynym wyjątkiem pozwalającym na podanie zastrzyku domięśniowego we wstrząsie anafilaktycznym jest konieczność wstrzyknięcia w ten sposób adrenaliny. Możliwe powikłania po nieprawidłowo wykonanym zastrzyku domięśniowym W czasie wykonywania zastrzyku domięśniowego należy bezwzględnie przestrzegać zasad higieny. W przeciwnym razie może dojść do powikłań takich jak ropnie i infekcje w miejscu iniekcji. Po zastrzyku domięśniowym często pojawia się ból w miejscu wkłucia oraz niewielki krwiak. Zazwyczaj wchłania się on samoistnie w ciągu kilku dni. Poważniejszym powikłaniem po zastrzyku domięśniowym jest uszkodzenie nerwu kulszowego, co może prowadzić do czasowych zaburzeń czucia. W przypadku domięśniowego zastrzyku ze sterydami może pojawić się jałowa martwica kości. W nielicznych przypadkach, kiedy zastrzyk domięśniowy wykonywany jest nieprawidłowo, przez niewykwalifikowaną osobę, może dojść do złamania igły wewnątrz ciała pacjenta. Leki podawane domięśniowo mogą też powodować reakcje alergiczne. Zastrzyk domięśniowy iniekcja zaburzenia krzepnięcia krew krwiak naczynia krwionośne wstrząs anafilaktyczny reakcje alergiczne Skazany na karę śmierci przeżył egzekucję. Czy śmiertelny zastrzyk może nie zadziałać? Jak to możliwe, że Doyle Hamm skazany na śmierć za morderstwo przeżył własną egzekucję? Ponadto wcale nie był jedyny, w USA podobne rzeczy zdarzały się już... Monika Zieleniewska Zabójca 8-latki otrzymał "anielski zastrzyk". Co dzieje się wtedy z ciałem? [WYJAŚNIAMY] Po prawie 40-latach od wyroku skazującego 66-letniego Franka Atwooda na śmierć kara została wykonana. Mężczyzna został skazany przez sąd w Arizonie za porwanie w... Tomasz Gdaniec Pielęgniarz grozy wstrzykiwał pacjentom powietrze do tętnic. "On po prostu lubił zabijać ludzi" Pielęgniarz z Teksasu, któremu postawiono zarzut wielokrotnego zabójstwa, został uznany za winnego przez ławę przysięgłych hrabstwa Smith. 37-letni William George... Beata Michalik Tabletki, zastrzyki i... makowiec. Jak "koksują się" sportowcy? Jeśli o jakimś sportowcu napisze się, że był na dopingu, wiąże się to z samymi nieprzyjemnościami. Po pierwsze, czeka go przynajmniej czasowa dyskwalifikacja. Po... Agnieszka Mazur-Puchała Dr Sutkowski: przed śmiercią wiele osób żałuje, że wcześniej się nie zaszczepiło Mimo rozpędzającej się czwartej fali epidemii w Polsce, program szczepień przeciwko COVID-19 niemal stanął w miejscu. Lekarze relacjonują, że część pacjentów chce... Oskar Nawalany Kapsułka z igłą do połknięcia zamiast zastrzyku. Przełom w leczeniu wielu chorób Naukowcy we współpracy z lekarzami i przedstawicielami firmy farmaceutycznej pracują nad specjalną kapsułką, która wykona iniekcję wewnątrz żołądka pacjenta. Może... Małgorzata Krajewska USA: Pacjenci otrzymali pusty zastrzyk zamiast szczepionki na COVID-19 Niewielka liczba pacjentów kliniki w stanie Wirginia zamiast szczepionki na COVID-19 otrzymała pusty zastrzyk. Doszło do tego w wyniku błędu personelu medycznego.... Agnieszka Mazur-Puchała Seks to najlepszy zastrzyk młodości. Jak wpływa na nasz organizm? Zdrowe serce, sprawny umysł, powstrzymanie efektów starzenia się oraz radość z życia. Cudowny zastrzyk, który to wszystko zapewnia, jest na wyciągnięcie ręki. Katarzyna Burda Jak długo działa zastrzyk przeciwtężcowy? Przez jaki czas działa zastrzyk przeciwtężcowy? Czy po każdym wypadku lub uszkodzeniu ciała należy przyjąć zastrzyk przeciwtężcowy? Czy po zastrzyku... Lek. Katarzyna Darecka Jak wykonywać zastrzyki przeciwzakrzepowe w brzuch? Nie wiesz jak wykonać zastrzyki przeciwzakrzepowe w brzuch? Jakie są zalecenia dotyczące ich wykonania? Jaka jest technika wykonywania zastrzyków... Lek. Paweł Żmuda-Trzebiatowski Moderatorzy: Steroidologia, Forin, Dietetyk-Andrula Marcin88 Posty: 583 Rejestracja: 04 lutego 2020, 15:56 - wt Filip80 pisze: ↑25 sierpnia 2021, 21:12 - śr Doszedł Testosterone Enanthate-250mg Po pierwszym zastrzyku, stwierdzam, że jest bardziej oleisty Czy mam go rozcieńczać ? Czy bezpośrednio z fiolki 1ml ? Po zastrzyku jeden/dwa dni boli mnie noga, czy można temu zapobiec ? Absolutnie z niczym nie rozcieńczaj. Kazdy testosteron jest na bazie oleju. Iniekcje (zastrzyki) tylko i wyłacznie domięsionwe, a najlepiej mięsień posladkowy. Ból po iniekcji z użyciem tetosteronu to czeste zjawisko po inikekcjach testosteronu z czasem ból złagodnieje, po iniekcji możesz delikatnie rozmasować mięsień po iniekcji. Polecam używać igieł 0,7 ewentualnie 0,6 a do nabierania leku (tesotsteronu) do strzykawki igła 12. Igła wchodzi do końca w mięsień i zawsze pamiętaj o zaaspirowanie strzykawki, gdy pojawi się powietrze w tłaczasz powoli, gdy krew absolutnie wyjmujesz i wyznaczasz inne miejsce. Forin Posty: 1528 Rejestracja: 28 czerwca 2021, 08:16 - pn Filip80 pisze: ↑25 sierpnia 2021, 21:12 - śr Doszedł Testosterone Enanthate-250mg Po pierwszym zastrzyku, stwierdzam, że jest bardziej oleisty Czy mam go rozcieńczać ? Czy bezpośrednio z fiolki 1ml ? Po zastrzyku jeden/dwa dni boli mnie noga, czy można temu zapobiec ? bezpośrednio z fiolki, igły 0,6x30mm w pośladek, 0,6x25mm w bark, w przypadku iniekcji w bark nie jest potrzebne zaaspirowanie (sprawdzenie czy nie przebiłeś naczynia krwionośnego) najlepiej nie robić zastrzyków w udo (mięsień czworogłowy), jeśli już ryzykujesz to tylko sprawdzony olej, który biłeś już gdzie indziej... 25 sierpnia 2021, 21:55 - śr ARMABOL-Trener21 VIP Posty: 1317 Rejestracja: 01 lutego 2021, 13:12 - pn Zgadzam się z tym co napisali koledzy powyżej aczkolwiek nie bałbym się iniekcji w udo jeżeli robisz je odpowiednio czyli w ten sposób: Robiąc iniekcję w udo ZAWSZE RÓB ASPIRACJĘ!!! Jest o tyle wygodnie, że operujesz dwoma rękoma. Jeżeli po aspiracji wpadnie do strzykawki odrobina krwi lub innej substancji prócz samych bąbelków powietrza - wyjmij igłę, zmień ją na nową i wkłuj się w inne miejsce i powtórz operację aż do uzyskania samym bąbelków powietrza po odciągnięciu tłoczka strzykawki. Gdy widzisz tylko powietrze wchodzące do strzykawki, możesz śmiało wprowadzać lek. Staraj się nie ruszać strzykawką na czas podawania leku by nie zmienić jej położenia w mięśniu. Udo jest twardszym mięśniem niż pośladek więc same wkłucie może być nieco bardziej bolesne, lecz jest również wiekszym mieśniem tym samym przyjmie więcej leku jednorazowo oraz będzie odporniejsze na częste nakłuwanie zwłaszcza dlatego, że ma zdecydowanie więcej powierzchni gdzie możesz się wbić. Skutkuje to rzadszym wbijaniem igły w to samo miejsce a dzięki temu znacznie mniejszym prawdopodobieństwem zrobienia się zrostów, w które później jest ciężej robić iniekcje. Enantan/Cypionat oczywiście będzie nieco gęstszy, gdyż stężenie jest 2,5x wyższe niż Propionatu co wiąże się z rozpuszczeniem w zawiesinie 2,5x więcej składnika aktywnego (proszku). Na chłopski rozum: propek wchodzi bardziej gładko lecz trzeba go podawać znacznie częściej niż długie estry. Leków anabolicznych nie rozcieńczamy w niczym. Podajemy tak jak są wyprodukowane. 26 sierpnia 2021, 00:58 - czw K1ra Posty: 32 Rejestracja: 21 sierpnia 2021, 11:35 - sob A mi od was przyszedł enathate 250mg 10ml i jest rzadki. Powiedziałbym, że ciutke gęstszy niż woda. To jest ok? Nie znam sie w ogóle, ale widziałem na filmikach, że niektóre były gęste jak olej kujawski więc wole zapytać. 26 sierpnia 2021, 01:16 - czw Marcin88 Posty: 583 Rejestracja: 04 lutego 2020, 15:56 - wt K1ra pisze: ↑26 sierpnia 2021, 01:16 - czw A mi od was przyszedł enathate 250mg 10ml i jest rzadki. Powiedziałbym, że ciutke gęstszy niż woda. To jest ok? Nie znam sie w ogóle, ale widziałem na filmikach, że niektóre były gęste jak olej kujawski więc wole zapytać. Nie dopatruj się szczegółów. Każdy testosteron jest gęsty a czy mniej czy bardziej na to nie patrz. Wbijaj, z euro pharmacies masz pewność że to co wbijasz w swe ciało i podajesz do organizmu to jest to. Po miesiącu zrób badania hormonalne i mrfologię. Pozdrawiam. 26 sierpnia 2021, 11:21 - czw Steroidologia Posty: 3512 Rejestracja: 30 września 2019, 20:44 - pn Filip80 pisze: ↑25 sierpnia 2021, 21:12 - śr Doszedł Testosterone Enanthate-250mg Po pierwszym zastrzyku, stwierdzam, że jest bardziej oleisty Czy mam go rozcieńczać ? Czy bezpośrednio z fiolki 1ml ? Po zastrzyku jeden/dwa dni boli mnie noga, czy można temu zapobiec ? Matko Bosko : ) nic tam nie dodawaj : ) zmień miejsce injekcji na pośladek i daj znać jak będzie 26 sierpnia 2021, 14:31 - czw Steroidologia Posty: 3512 Rejestracja: 30 września 2019, 20:44 - pn K1ra pisze: ↑26 sierpnia 2021, 01:16 - czw A mi od was przyszedł enathate 250mg 10ml i jest rzadki. Powiedziałbym, że ciutke gęstszy niż woda. To jest ok? Nie znam sie w ogóle, ale widziałem na filmikach, że niektóre były gęste jak olej kujawski więc wole zapytać. jak kumasz troche angieslki to prosze jak nie wrzuc w translator to ci wszytko wyjasni 26 sierpnia 2021, 14:32 - czw Steroidologia Posty: 3512 Rejestracja: 30 września 2019, 20:44 - pn Marcin88 pisze: ↑26 sierpnia 2021, 11:21 - czwK1ra pisze: ↑26 sierpnia 2021, 01:16 - czw A mi od was przyszedł enathate 250mg 10ml i jest rzadki. Powiedziałbym, że ciutke gęstszy niż woda. To jest ok? Nie znam sie w ogóle, ale widziałem na filmikach, że niektóre były gęste jak olej kujawski więc wole zapytać. Nie dopatruj się szczegółów. Każdy testosteron jest gęsty a czy mniej czy bardziej na to nie patrz. Wbijaj, z euro pharmacies masz pewność że to co wbijasz w swe ciało i podajesz do organizmu to jest to. Po miesiącu zrób badania hormonalne i mrfologię. Pozdrawiam. Nic dodać 26 sierpnia 2021, 14:33 - czw K1ra Posty: 32 Rejestracja: 21 sierpnia 2021, 11:35 - sob Rozumiem, dzięki za wyjaśnienia. Wczoraj zapodałem pierwszą dawke 125mg i nie wiem czy to placebo, ale dzisiaj czuję sie wyśmienicie 26 sierpnia 2021, 15:57 - czw Steroidologia Posty: 3512 Rejestracja: 30 września 2019, 20:44 - pn K1ra pisze: ↑26 sierpnia 2021, 15:57 - czw Rozumiem, dzięki za wyjaśnienia. Wczoraj zapodałem pierwszą dawke 125mg i nie wiem czy to placebo, ale dzisiaj czuję sie wyśmienicie Placebo : ) ale to też działa cuda : ) masz pytania pisz śmiało - pozdro 26 sierpnia 2021, 16:41 - czw

zastrzyk w udo testosteron